"Credit Card चा झोल"फायदे, तोटे आणि फसवणुकीपासून संरक्षण

 Credit Card चा झोल: फायदे, तोटे आणि फसवणुकीपासून संरक्षण

     आजकालच्या डिजिटल युगात क्रेडिट कार्डचा वापर झपाट्याने वाढला आहे. क्रेडिट कार्ड हे अत्यंत सोयीस्कर आणि उपयुक्त आर्थिक साधन असलं तरी त्याचा वापर जर काळजीपूर्वक न केला, तर तो 'झोल' ठरू शकतो. या लेखात आपण क्रेडिट कार्डचे फायदे, तोटे, फसवणुकीचे प्रकार आणि उधारीच्या गुंतागुंतीची सविस्तर माहिती पाहणार आहोत.

१. क्रेडिट कार्डचे फायदे आणि तोटे

फायदे:

• तत्काळ खरेदी: बँकेत पैसे नसले तरी तुम्ही खरेदी करू शकता.
• इमर्जन्सी साठी उपयोगी: अचानक लागणाऱ्या खर्चांसाठी उपयुक्त.आपत्कालीन परिस्थितीत, जसे की हॉस्पिटलचे बिल, प्रवासाचे तिकीट इत्यादींसाठी हे कार्ड उपयोगी पडते.
• बिल पेमेंट, बुकिंग्स सुलभ: ऑनलाइन व्यवहारासाठी सोयीस्कर.
• रिवॉर्ड पॉइंट्स आणि कॅशबॅक: अनेक कार्ड्सवर कंपन्या रिवॉर्ड पॉइंट्स, कॅशबॅक आणि आकर्षक ऑफर्स देतात योग्य वापर केल्यास यातून चांगला फायदा मिळू शकतो..
• क्रेडिट स्कोअर सुधारतो: वेळेवर पेमेंट केल्यास आर्थिक पत चांगली होते.तुमचा क्रेडिट स्कोअर चांगला राहतो, जो भविष्यात कर्ज मिळवण्यासाठी उपयुक्त ठरतो.

तोटे:

• जास्त खर्च होण्याची शक्यता: सहज पैसे उपलब्ध असल्याने अनावश्यक खर्च होऊ शकतो.
• उधारीची सवय: सतत उधार घेतल्याने फसण्याची शक्यता वाढते,सतत उधारीवर जगण्याची सवय लागते, जी नंतर आर्थिक अडचणीत टाकू शकते.
• लेटल शुल्क आणि व्याज: बिल वेळेत न भरल्यास भरमसाट व्याज लागतो.भरमसाट व्याज (महिन्याला 2-3.5%) व लेट पेमेंट शुल्क लागू होतो.
• क्रेडिट स्कोअर खराब होऊ शकतो: चुकीच्या वापरामुळे पत क्षमता कमी होते.

२. फसवणूक (Fraud) किंवा धोके

क्रेडिट कार्डचा वापर करताना पुढील धोके संभवतात फसवणुकीपासून सावध राहा:

• फिशिंग अटॅक्स: बनावट ईमेल किंवा वेबसाइटद्वारे कार्ड माहिती चोरी केली जाते.
• स्कीमिंग: एटीएम किंवा स्वाइप मशीनवर उपकरण लावून कार्ड डेटा चोरी होतो.
• OTP हॅकिंग: फोनवर फसवून OTP मिळवतात आणि व्यवहार करतात.
• फेक कॉल्स: बँकेच्या नावाने कॉल करून माहिती मागतात.

टाळण्यासाठी उपाय:

• कोणत्याही अज्ञात लिंकवर क्लिक करू नका.
• फक्त अधिकृत अॅप्स/वेबसाइट्सवरून व्यवहार करा बँकेशी संबंधित माहिती फोनवर शेअर करू नका.
• सार्वजनिक Wi-Fi वरून पेमेंट करू नका.
• कार्ड गमावल्यास लगेच ब्लॉक करा.

३. व्याजदर, चार्जेस आणि उधारीचे जंजाळ

महत्त्वाचे शुल्क:

• व्याज दर: 24% ते 42% वार्षिक (महिन्याला 2-3.5%) पर्यंत असतो.
• लेटल पेमेंट शुल्क: 100 ते 1300 रुपये पर्यंत लागू शकतो.
• एन्युअल फी: काही कार्डवर वार्षिक शुल्क आकारले जाते.
• कॅश विथड्रॉ चार्ज: ATM मधून पैसे काढल्यास ताबडतोब व्याज लागतो आणि सेवा शुल्कही.

उधारीचे जंजाळ:

• वेळेत बिल न भरल्यास ‘Minimum Amount Due’ च्या मागे लागून उधारी वाढते.
• कंपाउंड इंटरेस्टमुळे कर्ज चक्रात अडकण्याची शक्यता.
• ३-६ महिन्यांनी थोडा थोडा पेमेंट करत राहिल्यास मूळ रक्कम शिल्लकच राहते.

  

 

    क्रेडिट कार्ड हा एक शक्तिशाली आर्थिक टूल आहे, पण जबाबदारीने वापर केल्यासच फायदेशीर ठरतो. जर आपण खर्चावर नियंत्रण ठेवू शकलो आणि वेळेवर बिल भरले, तर 'झोल' टळू शकतो. अन्यथा, हे कार्ड तुमच्या आर्थिक आयुष्याचं टेन्शन बनू शकतं.

क्रेडिट कार्डचा योग्य वापर केल्यास हे आर्थिक व्यवस्थापनासाठी वरदान ठरू शकते. पण अनियंत्रित खर्च, वेळेवर बिल न भरणे आणि फसवणुकीपासून असावधानता हे सगळं 'क्रेडिट कार्डचा झोल' बनवू शकतं.म्हणूनच, क्रेडिट कार्ड वापरताना शहाणपणाने आणि जबाबदारीने वागणं हे अत्यंत गरजेचं आहे.